"Ενα όμορφο πουλί, που έχει συνδεθεί στη λαϊκή μνήμη με τρυφερές δοξασίες, απειλείται. Ο πελαργός, συνώνυμο της άνοιξης και της οικογενειακής ζωής, κατατάσσεται πλέον στα τρωτά είδη, ενώ βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπος με τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας.
Πέρυσι τον Αύγουστο είχαν εντοπιστεί 100 νεκρά πουλιά στην Ανατολική Αττική, ενώ μόλις χθες σώθηκε την τελευταία...
στιγμή πελαργός εγκλωβισμένος σε αλεξικέραυνο στην Αρτα.
Σήμερα στην Ελλάδα ζουν λιγότερα από 2.000 ζεύγη, πληθυσμός σχεδόν πέντε φορές μικρότερος από εκείνον που διαβιούσε στη χώρα στα τέλη της δεκαετίας του ‘50.
Επιχείρηση σωτηρίας στήθηκε χθες για έναν πελαργό που παγιδεύτηκε σε καλώδια
αλεξικέραυνου στον τρούλο εκκλησίας στο Κομμένο Αρτας
Το 1958 είχαν καταγραφεί στη χώρα μας 9.190 ζευγάρια πελαργών, το 1974, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, σε 228 κοινότητες της χώρας υπήρχαν 1.325 και το επόμενο έτος σε 458 κοινότητες 3.014 άτομα. Κατά την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των πελαργών έχει μειωθεί σημαντικά.
Οι ειδικοί αναμένουν περαιτέρω μείωση του πληθυσμού τους σε ολόκληρη την Ευρώπη, λόγω της υποβάθμισης των υγροτόπων.
Ο πελαργός είναι αρκετά κοινός στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ έχει εξαφανιστεί προ πολλού από τη Στερεά και την Πελοπόννησο, παρότι παλαιότερες αναφορές έκαναν λόγο για πυκνή παρουσία του στις εν λόγω περιοχές.
Πολλοί περιηγητές περιγράφουν την παροιμιώδη αγάπη των Τούρκων στους πελαργούς -εξ ου και το προσωνύμιο τουρκοπούλια- και την πεποίθησή τους ότι ήταν θείο δώρο να φωλιάσει ένας στο σπίτι τους.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης λέγεται ότι οι αγωνιστές εξόντωσαν αυτά τα πουλιά, αντιμετωπίζοντάς τα ως σύμβολα της τυραννίας.
Πλέον οι πελαργοί κινδυνεύουν περισσότερο από τα ηλεκτροφόρα σύρματα.
Περισσότερα από 1.000 πουλιά χάνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα εξαιτίας ηλεκτροπληξίας, ποσοστό που αντιστοιχεί περίπου στο 1/3 των συνολικών θανάτων του είδους.
Περίπου 15 πελαργοί περιθάλπονται ετησίως στο Κέντρο Αγριων Ζώων, χτυπημένοι από το ηλεκτρικό ρεύμα.
Οι περισσότεροι είναι νεαροί. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς και με μαρτυρίες εθελοντών, μόλις ένας στους 100 πελαργούς που αγγίζουν καλώδια επιβιώνει ή ανακαλύπτεται ζωντανός για να σταλεί στο ΕΚΠΑΖ...
Στην Αρτα
Σώθηκε τελευταία στιγμή πελαργός
Επιχείρηση σωτηρίας στήθηκε χθες για έναν πελαργό που παγιδεύτηκε σε καλώδια αλεξικέραυνου στον τρούλο εκκλησίας στο Κομμένο Αρτας. Οι κάτοικοι της κοινότητας, με επικεφαλής τον πρόεδρο κ. Χρήστο Κοσμά, κινητοποιήθηκαν αμέσως προκειμένου να βοηθήσουν το άτυχο πουλί.
Παρά τις προσπάθειες, ο πανέμορφος πελαργός έμεινε εγκλωβισμένος κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενώ την επόμενη ημέρα κλήθηκε γερανοφόρο όχημα προκειμένου οι διασώστες να προσεγγίσουν το σημείο. Ωστόσο, η αναμονή για το κλιμακοφόρο θα συνεπαγόταν καθυστέρηση, ενώ ο πελαργός είχε ήδη συμπληρώσει 18 ώρες τραυματισμένος χωρίς τροφή και νερό. Γι’ αυτόν τον λόγο ζητήθηκε η συνδρομή ορειβατών που κατάφεραν τελικά να απεγκλωβίσουν το άτυχο πουλί.
Μετανάστευση
Δεν πετούν, ανεμοπoρούν
Το μακρύ μεταναστευτικό ταξίδι των πελαργών από και προς την Αφρική παρουσιάζει μια ιδιαιτερότητα: Οι πελαργοί δεν πετούν αλλά ανεμοπορούν. Το ταξίδι τους ξεκινά αργά, κατά τις 10 το πρωί, όταν ο ήλιος βρίσκεται αρκετά ψηλά, το έδαφος έχει ζεσταθεί και έχουν αρχίσει να δημιουργούνται ανοδικά ρεύματα.
Αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο οι πελαργοί αποφεύγουν τη μετανάστευση πάνω από τη θάλασσα. Αρχικά σηκώνονται ένας ή δύο πελαργοί και τους ακολουθούν μερικοί άλλοι. Αυτό συνεχίζεται με αποτέλεσμα να σχηματίζονται πολλές μικρές ομάδες που ακολουθούν τα ανοδικά ρεύματα. Η ταχύτητά τους προσεγγίζει τα 70 χιλιομέτρα ανά ώρα και πετούν συνήθως 7 με 8, το πολύ 10 ώρες ημερησίως, κατά τη διάρκεια των οποίων διανύουν περίπου 500 χιλιόμετρα.
Παραδόσεις
Φέρνουν την άνοιξη και τα μωρά
Πλαισιωμένοι από πλούσιες λαογραφικές παραδόσεις είναι οι πελαργοί, οι οποίοι απολάμβαναν πάντοτε σεβασμό από τους ανθρώπους.
Απεικονισμένοι σε γκραβούρες εποχής ή γραμματόσημα, δοξασμένοι από τον Αίσωπο και κουβαλώντας μύθους, όπως ότι φέρνουν τα μωρά, ότι προστατεύουν τις λεχώνες, ότι φέρνουν την άνοιξη, οι πελαργοί αγαπήθηκαν σε όλο τον κόσμο από χριστιανούς και μουσουλμάνους.
ΜεταμορφωμένοιΟι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν ότι επρόκειτο για ανθρώπους μεταμορφωμένους, ενώ ο Πλούταρχος αναφέρει πως στη Θεσσαλία όποιος σκότωνε πελαργό τιμωρούνταν με θάνατο.
Από τον καιρό του Αριστοφάνη έως σήμερα πλήθος αρχαίων συγγραφέων ύμνησαν την υποδειγματική οικογενειακή ζωή του πελαργού και τη μεγάλη αγάπη στα παιδιά του.
Ο Αττίλας λέγεται ότι συνέχισε την πολιορκία της Ακυληίας στην Αδριατική θεωρώντας καλό οιωνό την αποχώρηση των πελαργών από την πόλη.
Ο νόμος που στην αρχαιότητα υποχρέωνε τα παιδιά να γηροκομούν τους γονείς τους ονομάστηκε «πελαργικός νόμος», επειδή θεωρείται ότι οι νεαροί πελαργοί ταΐζουν και ζεσταίνουν με τα φτερά τους τους ηλικιωμένους όταν εξασθενήσουν...
Στην Ανατολή πιστεύουν ότι το σπίτι όπου φωλιάζει ο πελαργός δεν κινδυνεύει από φωτιά.
Στην Ευρώπη ότι οι πελαργοί προμηνύουν καλή σοδειά, στο Σουδάν ότι όποιος σκοτώνει πελαργό θα έχει την ίδια τύχη, ενώ στην Κίνα και την Αίγυπτο αποδίδουν στα αβγά του θεραπευτικές ιδιότητες.
ethnos.gr"
Share on Facebook