"Μαύρη επέτειος. 15 Ιουλίου .Το πραξικόπημα στην Κύπρο"

"Η επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα επιτείνει τις δυσχέρειες στις σχέσεις Αθηνών - Λευκωσίας, οι οποίες συνεχίστηκαν καθόλη τη διάρκεια της Επταετίας, οδηγώντας σε πλήρες αδιέξοδο το καλοκαίρι του 1974. Το διάστημα αυτό η Λευκωσία ακολουθεί πιστά την πολιτική γραμμή του Μακαρίου, ο οποίος στις εκλογές του 1968 (25 Ιανουαρίου) εξασφάλισε την επανεκλογή του με το συντριπτικό ποσοστό 95,45%.
Από την πλευρά της...

Αθήνας, επισήμως οι διπλωματικές προσπάθειες είχαν στόχο να πείσουν τον Μακάριο σε ένα νέο σχήμα ανεξαρτησίας, ωστόσο τα όργανα της δικτατορίας στη Μεγαλόνησο έκαναν ακριβώς το αντίθετο, παρουσιάζοντας τον Μακάριο ως επίορκο ανθενωτικό, και υποδαυλίζοντας με άμετρο φανατισμό το φρόνημα των Κυπρίων.
Στις 8 Μαρτίου του 1970 εκδηλώνεται απόπειρα δολοφονίας κατά του Μακαρίου, με καταιγισμό πυρών στο ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε. Μεταξύ των συνωμοτών

κατονομάστηκαν, κατά τις ανακρίσεις, ένας Ελλαδίτης αξιωματικός και ο ενωτικός πρώην υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Πολύκαρπος Γεωρκατζής, ο οποίος δολοφονήθηκε λίγες ημέρες αργότερα σε ερημική περιοχή της Λευκωσίας.
Με επιστολή του προς τον Μακάριο, στις 18 Ιουνίου του επόμενου έτους, ο τότε ισχυρός άνδρας των Αθηνών Γεώργιος Παπαδόπουλος απειλεί με λήψη «πικρών» μέτρων εάν ο Μακάριος επιμείνει στην απόρριψη των προτάσεών του για παράκαμψη διαφωνιών με τους Τουρκοκυπρίους σε θέματα τοπικής διοίκησης. Ο Μακάριος ζητά διευκρινίσεις για τα «πικρά μέτρα» και απορρίπτει την αναφορά των Αθηνών για προβάδισμα του εθνικού κέντρου.
Αποτέλεσμα της αντιπαράθεσης Μακαρίου με τους συνταγματάρχες ήταν η επιστροφή του Γρίβα στην Κύπρο με αποστολή να οργανώσει την ΕΟΚΑ Β'.
Αθήνα και Λευκωσία υποδέχονται το 1972 με νέα ένταση, αυτή τη φορά εξαιτίας της μυστικής εισαγωγής όπλων από την Τσεχοσλοβακία στην Κύπρο. Η ελληνική κυβέρνηση ζητά από το Μακάριο να τεθεί ο τσεχοσλοβακικός οπλισμός υπό τον έλεγχο και τη φύλαξη της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, και να σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Ζητείται, επίσης, προφορικά η απομάκρυνση του Μακαρίου και του Γρίβα. Στις 14 Φεβρουαρίου κυκλοφορούν φήμες για πραξικόπημα στη Λευκωσία.
Στις 27 Ιανουαρίου 1974 πεθαίνει ο Γρίβας και παρά τη μεταξύ τους σύγκρουση, ο Μακάριος κηρύσσει τριήμερο εθνικό πένθος και αμνηστία για τους οπαδούς της ΕΟΚΑ Β', για να κατευνάσει τους πολιτικούς του αντιπάλους. Παράλληλα, στις 3 Μαΐου, με επιστολή του στον υπουργό Εξωτερικών Σπύρο Τεντενέ ο Μακάριος καταγγέλλει επωνύμως Έλληνες στρατιωτικούς στην Κύπρο για παράνομες ενέργειες και κλοπή όπλων από στρατόπεδο της Εθνικής Φρουράς από στοιχεία της ΕΟΚΑ Β'.
Η τουρκική εισβολή
Το πρωί της 15ης Ιουλίου 1974 εκδηλώθηκε πραξικόπημα στην Κύπρο. Ο Μακάριος φυγαδεύτηκε στο Λονδίνο. Οι πραξικοπηματίες τοποθέτησαν στη θέση του «προέδρου» τον Νίκο Σαμψών.
Μετά και αυτή την εξέλιξη η Αγκυρα εμφανίζεται αποφασισμένη να αναλάβει στρατιωτική δράση εις βάρος της Κύπρου. Παρά τις 'παραινέσεις' του Βρετανού ομολόγου του, Χάρολντ Ουίλσον, και του υπουργού των Εξωτερικών, Τζέιμς Κάλαχαν, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ υποστηρίζει τη λύση της εισβολής στην Κύπρο. Ο έκτακτος απεσταλμένος του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Κίσινγκερ, υφυπουργός των Εξωτερικών, Τζο Σίσκο, προσπαθεί με συνεχείς διαβουλεύσεις μεταξύ Λονδίνου - Αγκυρας και Αθηνών, να αποτρέψει τα χειρότερα, αλλά αποτυγχάνει στην αποστολή του.
Το πρωί της 20ης Ιουλίου 1974 ο κυπριακός ουρανός σκοτεινιάζει από τα στρατιωτικά αεροσκάφη της Τουρκίας και τους αλεξιπτωτιστές που έπεφταν κατά κύματα. Παράλληλα τμήματα πεζικού της Τουρκίας αποβιβάζονται στις παραλίες της Κερύνειας. Ο 'Αττίλας' βρισκόταν στην Κύπρο.
Στις 24 Ιουλίου στην Αθήνα η Χούντα καταρρέει και ορκίζεται η πρώτη πολιτική κυβέρνηση, έπειτα από 7 χρόνια και 3 μήνες, υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Στην Κύπρο παραιτείται ο Νίκος Σαμψών και, λόγω της αδυναμίας του Μακαρίου να επανέλθει, βάσει των προβλέψεων του Συντάγματος του 1960, τη θέση του Προέδρου αναλαμβάνει ο Πρόεδρος της Βουλής, Γλαύκος Κληρίδης.
Στις 25 Ιουλίου το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συγκάλεσε στη Γενεύη Τριμερή Διάσκεψη, με συμμετοχή των Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Γ. Μαύρου, Τουρκίας, Τ. Γκιουνές, και Μεγάλης Βρετανίας, Τζ. Κάλαχαν, για τη λύση του προβλήματος.
Η Διάσκεψη υιοθετεί διακήρυξη σύμφωνα με την οποία αναγνωρίζεται στην Κύπρο η ύπαρξη εκ των πραγμάτων δύο αυτόνομων διοικήσεων, της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής κοινότητας, και ζητούσε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις για να εξασφαλισθεί η αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή και η επανεγκαθίδρυση της συνταγματικής κυβερνήσεως στην Κύπρο. Στις 9 Αυγούστου αρχίζει ο νέος γύρος της Διασκέψεως της Γενεύης, με συμμετοχή των Γλαύκου Κληρίδη και Ραούφ Ντενκτάς ως εκπροσώπων των δύο κοινοτήτων.
Στις 13 Αυγούστου ο Γλαύκος Κληρίδης υποβάλλει σχέδιο για άρση του αδιεξόδου, το οποίο όμως απορρίπτεται από την τουρκική πλευρά.
Οι συνομιλίες ναυαγούν και οι τουρκικές στρατιωτικές μονάδες εξαπολύουν, στις 14 Αυγούστου, νέα σφοδρή επίθεση σε όλα τα μέτωπα της Κύπρου φθάνοντας έως τη σημερινή γραμμή αντιπαράταξης."
http://allday-news.blogspot.com/

Share on Facebook